FİNANSAL TABLOLAR ANALİZİ

Finansal Tablo Kavramı

Finansal tablolar; "muhasebe sistemi tarafından saptanan, ölçülen, kaydedilen, sınıflandırılan ve özetlenen işletmede meydana gelen finansal olaylara ilişkin bilgilerin, belirli zaman aralıklarıyla bu bilgileri kullanacak olanlara iletilmesini sağlayan araçlardır" şeklinde tanımlanabilir.


Finansal Tabloların Kullanıcıları (işletme ilgilileri) ve İhtiyaçları

Finansal Tabloların Hazırlanma Amaçları

1. Ekonomik kararların alınmasını sağlayacak bilgiler vermek
2. İşletmenin kazanç potansiyelini öngörmek, karşılaştırmak ve değerlendirmek için gerekli bilgiler sağlamak,
3. İşletme hedeflerine ulaşılması ve kaynakların etkin bir biçimde kullanılması konusunda yöneticilerin başarısının ölçülebilmesi için gerekli bilgileri sağlamak
4. Ortaklara, işletmenin parasal imkânlarındaki artışı (veya azalışı) ve yeterli kar dağıtımı yapılıp yapılmadığına ilişkin bilgi vermek,
5. Devletin payı olan vergi tutarının belirlenmesini sağlamak,
6. Makro ekonomik kararlara yardımcı olarak istatistiksel bilgiler vermek,
7. İşletmenin denetlenmesine imkan vermek,
8. Halka açılmalarda potansiyel yatırımcılara bilgi vermek,
9. İşletme yöneticilerinin ileriye dönük kararlar alabilmesine imkan sağlamak.


Finansal Tablo Kullanıcıları (işletme ilgilileri)

1. İşletme sahip ve ortakları,
2. İşletme Yöneticileri,
3. Kredi kurumları,
4. İşçiler,
5. Müşteriler,
6. Devlet (Vergi dairesi, SSK, DİE vb.)
7. Finansal analistler,
8. Sermaye piyasası düzenleme ve denetleme kuruluşları,
9. Yayın organları,
10. Ticaret birlikleri,
11. İşçi Birlikleri
12. Kamuoyu (Halk)


Finansal Tabloların Genel Nitelikleri

1. Fayda-Maliyet İlişkisi
2. Önemlilik
3. Anlaşılabilirlik
4. İhtiyaca Uygun Olma
5. Güvenilirlik
6. Karşılaştırılabilirlik

Finansal Tabloların Kullanım Sınırları

a. Finansal tablolar nihai değildir.
b. Finansal tablolar subjektif olabilir.
c. Finansal tablolar gerçek tutarları göstermeyebilir .
d. Finansal tablolar, farklı tarihlerde oluşmuş işlemleri, paranın farklı satın alma gücü üzerinden gösterir.
e. Finansal tablolar, düzenlendikleri andan öncesini gösteren belgelerdir .
f. Finansal tablolar, finansal duruma ve işletme sonucuna etkisi olabilecek birçok etkenleri yansıtamaz.
g. Finansal tablolar özet bilgi verir, ayrıntıları göstermez.


Finansal Tablo Türleri

1. Bilanço,
2. Gelir Tablosu,
3. Satışların Maliyeti Tablosu,
4. Kar Dağıtım Tablosu,
5. Fon Akış Tabloları
a. Fon Akış Tablosu
b. Net Çalışma Sermayesi Değişim Tablosu
c. Nakit Akış Tablosu
6. Öz kaynaklar değişim tablosu,
7. Konsolide finansal tablolar,
8. Dönem içi finansal tablolar,
9. Finansal tabloların açıklayıcı notları (Dipnot ve Ekleri).


Finansal Tabloların Düzenlenmesinde Esas Alınacak Genel Kabul Görmüş Muhasebe Temel Kavramları


1. Sosyal sorumluluk kavramı
2. Kişilik kavramı
3. İşletmenin sürekliliği kavramı
4. Dönemsellik kavramı
5. Parayla ölçme kavramı
6. Maliyet esası kavramı
7. Tarafsızlık ve belgelendirme kavramı
8. Tutarlılık kavramı
9. Tam açıklama kavramı
10. İhtiyatlılık kavramı
11. Önemlilik kavramı
12. Özün önceliği kavramı

TEMEL FİNANSAL TABLOLAR "BLANÇO"
BİLANÇO

Bilanço, bir işletmenin belirli bir andaki sahip olduğu varlıklarla, bu varlıkların sağlandığı kaynakları bir düzen içinde gösteren finansal tablodur.

AKTİF=PASİF
AKTİF=Mevcutlar+Alacaklar
PASİF=Borçlar+Sermaye
Mevcutlar+Alacaklar=Borçlar+Sermaye

Bilançonun Temel Unsurları

1. İşletme adı,
2. Bilanço sözcükleri,
3. Bilançonun hangi tarih itibariyle düzenlendiği.

Bilanço İlkeleri


-Varlıklara İlişkin İlkeler
-Yabancı Kaynaklara İlişkin İlkeler
-Öz Kaynaklara İlişkin İlkeler


Bilanço Tipleri

1. Biçimlerine göre bilanço tipleri
a. Hesap tipi bilanço
b. Rapor tipi bilanço
2. Kapsamına göre bilanço tipleri
a. Özet bilanço tipi:
b. Ayrıntılı bilanço tipi




Bilançonun İçeriği


Aktif Hesaplar
I. Dönen Varlıklar (100-199 arası hesaplar),
II. Duran Varlıklar (200-299 arası hesaplar)

Pasif Hesaplar
I. Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar(300-399 arası hesp.)
II Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar(400-499 arası hesp.)
III Öz Kaynaklar (500-599 arası hesaplar)

Aktif Hesaplar

1-Dönen Varlıklar
10 Hazır Değerler
11 Menkul Kıymetler
12 Ticari Alacaklar
13 Diğer Alacaklar
15 Stoklar
17 Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım Maliyetleri
18 Gelecek Aylara Ait Giderler ve Gelir Tahk.
19 Diğer Dönen Varlıklar

2-Duran Varlıklar
22 Ticari Alacaklar
23 Diğer Alacaklar
24 Mali Duran Varlıklar
25 Maddi Duran Varlıklar
26 Maddi Olmayan Duran Varlıklar
27 Özel Tükenmeye Tabi Varlıklar
28 Gelecek Yıllara Ait Giderler ve Gelir Tahk.
29 Diğer Duran Varlıklar

Pasif Hesaplar

3-Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar
30 Mali Borçlar
32 Ticari Borçlar
33 Diğer Borçlar
34 Alınan Avanslar
35 Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım Hakediş Bedelleri
36 Ödenecek Vergi ve Diğer Yükümlülükler
37 Borç ve Gider Karşılıkları

4-Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar
40 Mali Borçlar
42 Ticari Borçlar
43 Diğer Borçlar
44 Alınan Avanslar
47 Borç ve Gider Karşılıkları
48 Gelecek Yıllara Ait Gelirler ve Gider Tahk.
49 Diğer Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar

5-Öz Kaynaklar
50 Ödenmiş Sermaye
52 Sermaye Yedekleri
54 Kar Yedekleri
57 Geçmiş Yıllar Karları
58 Geçmiş Yıllar Zararları
59 Dönem Net Karı (Zararı)


Bilanço Dipnotları

Bilançonun anlaşılabilirliğini sağlamak açısından; bilançoda yer alan kalemlerle ilgili olarak bazı açıklayıcı bilgilerin bilanço dipnotlarında verilmesi gerekmektedir.

TEMEL FİNANSAL TABLOLAR "GELİR TABLOSU"
GELİR TABLOSU

Gelir tablosu, diğer adıyla gelir-gider tablosu, "işletmenin belli bir dönemde elde ettiği tüm gelirler ile aynı dönemde katlandığı bütün maliyet ve giderleri ve bunların sonucunda işletmenin elde ettiği dönem net karını ya da uğradığı dönem net zararını topluca gösteren muhasebe raporudur".

Gelir Tablosu İlkelerinin Amacı

Belli bir döneme ait işletme faaliyeti sonuçlarının -satış gelirleri ve diğer gelirler, satışların maliyeti ve diğer giderler biçiminde- sınıflandırılmış ve gerçeğe uygun olarak gösterilmesini sağlamaktır.

Gelir Tablosu İlkeleri

1. Gerçekleşmemiş satışlar, gelir ve karlar; gerçekleşmiş gibi veya gerçekleşenler gerçek tutarından fazla veya az gösterilmemelidir.
2. Belli bir dönemin satışları ve gelirleri bunları elde etmek için yapılan satışların maliyeti ve giderleri ile karşılaştırılmalıdır.
3. Maddi ve maddi olmayan duran varlıklar ile özel tükenmeye tabi varlıklar için uygun amortisman ve tükenme payları ayrılmalıdır.
4. Maliyetler; maddi duran varlıklar, stoklar, onarım ve bakım ve diğer gider gruplar arasında uygun bir şekilde dağıtılmalıdır.
5. Arızi ve olağanüstü niteliğe sahip kar ve zararlar meydana geldikleri dönemde tahakkuk ettirilmeli, fakat normal faaliyet sonuçlarından ayrı olarak gösterilmelidir.
6. Bütün kar ve zararlardan, önceki dönemlerin mali tablolarında düzeltme yapılmasını gerektirecek büyüklük ve nitelikler dışında kalanlar, dönemin gelir tablosunda gösterilmelidir.
7. Karşılıklar, işletmenin karını keyfi bir şekilde azaltmak veya döneme ait karı diğer döneme aktarmak amacıyla kullanılmamalıdır.
8. Dönem sonuçlarının tespiti ile ilgili olarak uygulana gelen değerleme esasları ve maliyet yöntemlerinde bir değişiklik yapıldığı takdirde, bu değişikliğin etkileri açıkça belirtilmelidir.
9. Bilanço tarihinde var olan ve sonucu belirsiz bir veya birkaç olayın gelecekte ortaya çıkıp çıkmamasına bağlı durumları ifade eden şarta bağlı olaylardan kaynaklanan, makul bir şekilde gerçeğe yakın olarak tahmin edilebilen gider ve zararlar, tahakkuk ettirilerek gelir tablosuna yansıtılır.

Gelir Tablosu Tipleri

Gelir tabloları,
A. biçimsel olarak;
1. Hesap veya
2. Rapor tipi
B. içerik olarak ise;
1. Özet veya
2. Ayrıntılı gelir tablosu olarak sunulabilmektedir.


Özet Gelir Tablosu


A. Brüt Satışlar
B. Satış İndirimleri (-)
C. Net Satışlar
D. Satışların Maliyeti (-)
BRÜT SATIŞ KARI veya ZARARI
E. Faaliyet Giderleri (-)
FAALİYET KARI veya ZARARI
F. Diğer Faaliyetlerden Olağan Gelir ve Karlar
G. Diğer Faaliyetlerden Olağan Gelir ve Karlar (-)
H. Finansman Giderleri (-)
OLAĞAN KAR veya ZARAR
I. Olağan Dışı Gelir ve Karlar
J. Olağan Dışı Gider ve Zararlar (-)
DÖNEM KARI veya ZARARI
K. Dönem Karı Vergi ve Diğ.Yasal Yük.Karşılıkları (-)
DÖNEM NET KARI veya ZARARI


Ayrıntılı Gelir Tablosu

A. Brüt Satışlar
Yurtiçi Satışlar
Yurtdışı Satışlar
Diğer Gelirler
B. Satış İndirimleri (-)
Satıştan İadeler (-)
Satış Iskontoları (-)
Diğer İndirimler (-)
C. Net Satışlar
D. Satışların Maliyeti (-)
Satılan Mamuller Maliyeti (-)
Satılan Ticari Mallar Maliyeti (-)
Satılan Hizmet Maliyeti (-)
Diğer Satışların Maliyeti (-)
BRÜT SATIŞ KARI veya ZARARI
E. Faaliyet Giderleri (-)
Araştırma ve Geliştirme Giderleri (-)
Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri (-)
Genel Yönetim Giderleri (-)
FAALİYET KARI veya ZARARI
F. Diğer Faaliyetlerden Olağan Gelir ve Karlar
İştiraklerden Temettü Gelirleri
Bağlı Ortaklıklardan Temettü Gelirleri
Faiz Gelirleri
(.....)
G. Diğer Faaliyetlerden Olağan Gelir ve Karlar (-)
Komisyon Giderleri (-)
Karşılık Giderleri (-)
Menkul Kıymet Satış Zararları (-)
(.....)
H. Finansman Giderleri (-)
Kısa Vadeli Borçlanma Giderleri (-)
Uzun Vadeli Borçlanma Giderleri (-)
OLAĞAN KAR veya ZARAR
I. Olağan Dışı Gelir ve Karlar
Önceki Dönem Gelir ve Karları
Diğer Olağan Dışı Gelir ve Karlar
J. Olağan Dışı Gider ve Zararlar (-)
Çalışmayan Kısım Gider ve Zararları (-)
Önceki Dönem Gider ve Zararları (-)
Diğer Olağan Dışı Gider ve Zararlar (-)
DÖNEM KARI veya ZARARI
K. Dönem Karı Vergi ve Diğ.Yasal Yük.Karşılıkları (-)
DÖNEM NET KARI veya ZARARI


Gelir Tablosu'nun İçeriği

60 Brüt Satışlar
61 Satış İndirimleri
62 Satışların Maliyeti
63 Faaliyet Giderleri
64 Diğer Faaliyetlerden Olağan Gelir ve Karlar
65 Diğer Faaliyetlerden Olağan Gider ve Zararlar
66 Finansman Giderleri
67 Olağan Dışı Gelir ve Karlar
68 Olağan Dışı Gider ve Zararlar
69 Dönem Net Karı veya Zararı


Gelir Tablosu Dipnotları

1. Dönemin tüm amortisman giderleri ile itfa ve tükenme payları,
2. Dönemin karşılık giderleri,
3. Dönemin tüm finansman giderleri,
4. Dönemin finansman giderlerinden ana kuruluş, ana ortaklık, müessese, bağlı ortaklık ve iştiraklerle ilgili kısmın tutarı,
5. Önceki döneme ilişkin gelir ve giderler ile önceki döneme ait gider ve zararların tutarları ve kaynaklarını gösteren açıklayıcı not
6. Adi ve imtiyazlı hisse senetleri için ayrı ayrı gösterilmek koşuluyla, hisse başına kar ve kar payı oranları

TEMEL FİNANSAL TABLOLAR "EK FİNANSAL TABLOLAR "
EK FİNANSAL TABLOLAR

*Satışların Maliyeti Tablosu
*Fon Akış Tabloları (fon akış, net işletme sermayesi değişim, nakit akış)
*Nakit Akış Tablosu
*Kar Dağıtım Tablosu
*Özkaynaklar Değişim Tablosu


SATIŞLARIN MALİYETİ TABLOSU

-Satışların maliyeti grubu, gelir tablosunda, giderler kaleminin en önemli öğesidir. İşletmenin dönem içindeki stok hareketleri ile satılan mamul, yarı mamul, ilk madde ve malzeme ile ticari mal gibi maddelerin ve satılan hizmetlerin maliyetini kapsar.
-Satışların maliyeti tablosunda bulunan toplam tutar, 62 nolu hesap grubunun (620, 621, 622, 623) toplamına her zaman eşit olmalıdır.


Satışların Maliyeti Tablosu’nun Unsurları

1. Üretim İşletmelerinde Satılan Mamul Maliyetinin Belirlenmesi
2. Ticaret İşletmelerinde Satılan Ticari Mallar Maliyetinin Belirlenmesi
3. Hizmet İşletmelerinde Hizmet Üretim Maliyetinin Belirlenmesi


Satışların Maliyeti Tablosu’nun Düzenlenmesi

Önceki Dönem Cari Dönem
ÜRETİM MALİYETİ
A. DİREKT İLK MADDE VE MALZEME GİDERLERİ
B. DİREKT İŞÇİLİK GİDERLERİ
C. GENEL ÜRETİM GİDERLERİ
D. YARI MAMUL KULLANIMI
Dönem başı stok (+)
Dönem sonu stok (-)
ÜRETİLEN MAMUL MALİYETİ
E. MAMUL STOKLARINDA DEĞİŞİM
Dönem başı stok (+)
Dönem sonu stok (-)
F. İÇ TÜKETİM (-)
I. SATILAN MAMUL MALİYETİ
TİCARİ FAALİYET
A. DÖNEM BAŞI TİCARİ MALLAR STOKU (+)
B. DÖNEM İÇİ ALIŞLAR (+)
C. DÖNEM SONU TİCARİ MALLAR STOKU (-)
D. İÇ TÜKETİM (-)
II. SATILAN TİCARİ MALLAR MALİYETİ
III. SATILAN HİZMET MALİYETİ
SATIŞLARIN MALİYETİ (I+II+III)


Üretim İşletmelerinde Satılan Mamul Maliyetinin Belirlenmesi

ÜRETİM MALİYETİ
A.DİREKT İLK MADDE VE MALZEME GİDERLERİ
B. DİREKT İŞÇİLİK GİDERLERİ
C. GENEL ÜRETİM GİDERLERİ
D. YARI MAMUL KULLANIMI
Dönem başı stok (+)
Dönem sonu stok (-)
ÜRETİLEN MAMUL MALİYETİ
E. MAMUL STOKLARINDA DEĞİŞİM
Dönem başı stok (+)
Dönem sonu stok (-)
F. İÇ TÜKETİM (-)
I. SATILAN MAMUL MALİYETİ


Üretim İşletmelerinde satılan mamül maliyetinin hesaplanmasına örnek:

B işletmesinin maliyetlere ilişkin verileri aşağıdaki gibidir.:
Direkt ilk madde ve malzeme giderleri 80
Direkt İşçilik Giderleri 48
Genel Üretim Giderleri 180
D.Başı Y.Mamul Stoku 40
D.Sonu Y.Mamul Stoku 15
D.Başı Mamul Stoku 60
D.Sonu Mamul Stoku 70

Çözüm:

ÜRETİM MALİYETİ
A. DİREKT İLK MADDE VE MALZEME GİD-----------------------------80
B. DİREKT İŞÇİLİK GİDERLERİ------------------------------------48
C. GENEL ÜRETİM GİDERLERİ-------------------------------------180
D. YARI MAMUL KULLANIMI----------------------------------------25
Dönem başı stok (+)------------------------40
Dönem sonu stok (-)-----------------------(15)
ÜRETİLEN MAMUL MALİYETİ---------------------------------------333
E. MAMUL STOKLARINDA DEĞİŞİM----------------------------------(10)
Dönem başı stok (+)------------------------60
Dönem sonu stok (-)-----------------------(70)
F. İÇ TÜKETİM (-)
I. SATILAN MAMUL MALİYETİ-------------------------------------323


Ticaret İşletmelerinde Satılan Ticari Mallar Maliyetinin Belirlenmesi

Dönem Başı Ticari Mallar Stoku
Dönem İçi Net Alışlar
Alışlar
Alış Giderleri
Alış İndirimleri (-)
Alış İskontoları (-) (xxx)
Alış İadeleri (-) (xxx)
Satılabilir Ticari Mallar Toplamı
Dönem Sonu Ticari Mallar Stoku
Satılan Ticari Mallar Maliyeti


Ticaret İşletmelerinde satılan ticari mallar maliyetinin hesaplanmasına örnek

D işletmesinin ticari mal hareketlerine ilişkin verileri aşağıdaki gibidir.:
D. Başı Ticari Mallar Stoku 25.000
D. İçi Alışlar 60.000
Alış Giderleri 2.000
Alış İskontoları 1.500
Alış İadeleri 4.500
D.Sonu Ticari Mallar Stoku 20.000


Çözüm:

Dönem Başı Ticari Mallar Stoku--------------------------------25.000
Dönem İçi Net Alışlar-----------------------------------------56.000
Alışlar-----------------------------------------60.000
Alış Giderleri-----------------------------------2.000
Alış İndirimleri (-)----------------------------(6.000)
Alış İskontoları (-)------------(1.500)
Alış İadeleri (-)---------------(4.500)
Satılabilir Ticari Mallar Toplamı-----------------------------81.000
Dönem Sonu Ticari Mallar Stoku-------------------------------(20.000)
Satılan Ticari Mallar Maliyeti------------------------------- 61.000
TİCARİ FAALİYET
A. DÖNEM BAŞI TİCARİ MALLAR STOKU (+)-------------------------25.000
B. DÖNEM İÇİ ALIŞLAR (+)--------------------------------------56.000
C. DÖNEM SONU TİCARİ MALLAR STOKU (-)------------------------(20.000)
D. İÇ TÜKETİM (-) -
II. SATILAN TİCARİ MALLAR MALİYETİ ---------------------------61.000


Hizmet İşletmelerinde Hizmet Üretim Maliyetinin Belirlenmesi

Hizmet Maliyetlerinin Gider Çeşitleri

İlk Madde ve Malzeme Giderleri
İşçi Ücret ve Giderleri
Memur Ücret ve Giderleri
Dışarıdan Sağlanan Fayda ve Hizmetler
Çeşitli Giderler
Vergi, Resim ve Harçlar
Amortisman ve Tükenme Payları
Finansman Giderleri


FON AKIŞ TABLOSU

Fon akış tablosu, belirli bir dönemde işletmenin sağladığı fonların kaynakları ve bu kaynakların kullanım yerlerini gösteren tablodur.

Üç Ayrı Fon Kavramı Söz Konusudur;

1. Geniş anlamda fon kavramı; yasal olarak kullanılabilen hakların tümünü ifade etmektedir.Bir başka ifadeyle, bütün finansman araçları fon olarak kabul edilmektedir. Bu anlamda hazırlanan finansal tabloya da, "fon akış tablosu" denmektedir.

2. İkinci anlamda fon; net çalışma sermayesini (net işletme sermayesini) belirlemektedir. Bu kavrama göre hazırlanan fon tablosuna da "net çalışma sermayesindeki değişim tablosu" denmektedir

3. Dar anlamda fon kavramı; nakit ve nakde eşdeğer varlıkları ifade etmektedir. Bu kavrama göre hazırlanan fon tablosuna "nakit akış tablosu" denmektedir.


Fon Akış Tablosunun Düzenlenmesi

Fon akış tablosunun, kaynaklar kısmından, cari faaliyet döneminde elde edilen fonların sağlam kaynaklardan mı yoksa geçici işlemlerden mi sağlandığı bilgisi edinilir. Tablonun kullanımlar tarafından ise söz konusu bu fonların kullanım yerlerinin uygun olup olmadığına ilişkin yargıya varılabilir.


FON AKIŞ TABLOSU
Önceki Dönem Cari Dönem
FON KAYNAKLARI
1) Faaliyetlerden Sağlanan Kaynaklar
Olağan Kar (Zarar)
Amortismanlar (+)
Fon Çıkışı Gerektirmeyen Diğer Giderler (+)
Fon Girişi Sağlamayan Gelirler (-)
2) Olağandışı Faaliyetlerden Sağlanan Kaynaklar
Olağandışı Kar (Zarar)
Fon Çıkışı Gerektirmeyen Diğer Giderler (+)
Fon Girişi Sağlamayan Gelirler (-)
3) Dönen Varlıklar Tutarındaki Azalışlar
4) Duran Varlıklar Tutarındaki Azalışlar
5) K.V. Yabancı Kaynaklardaki Artışlar (Borç ve Gider Karşılıkları hariç)
6) U.V. Yabancı Kaynaklardaki Artışlar (Borç ve Gider Karşılıkları hariç)
7) Sermaye Artırımı (Nakit karşılığı veya dışarıdan getirilen diğer varlıklar)
8) Hisse Senetleri İhraç Primleri

B- FON KULLANIMLARI
1) Faaliyetlerle İlgili Kullanımlar
Olağan Zarar
Amortismanlar (+)
Fon Çıkışı Gerektirmeyen Diğer Giderler (+)
Fon Girişi Sağlamayan Gelirler (-)
2) Olağandışı Faaliyetlerle İlgili Kullanımlar
Olağandışı Zarar
Fon Çıkışı Gerektirmeyen Diğer Giderler (+)
Fon Girişi Sağlamayan Gelirler (-)
3) Ödenen Vergi ve Benzerleri (Bir önceki dönem karından ödenen)
4) Ödenen Temettüler
Bir Önceki Dönem Karından Ödenen
Yedeklerden Dağıtılan
5) Dönen Varlıklar Tutarındaki Artışlar
6) Duran Varlıklar Tutarındaki Artışlar
7) K.V. Yabancı Kaynaklardaki Azalışlar
8) U.V. Yabancı Kaynaklardaki Azalışlar
9) Sermayedeki Azalışlar

MUHASEBE-FİNANS "TEKDÜZEN HESAP PLANI" (THE UNIFORM CHART OF ACCOUNTS)
1 DÖNEN VARLIKLAR (CURRENT ASSETS)

10 HAZIR DEĞERLER (LIQUID ASSETS / MONETARY ASSSETS)

100 Kasa (Cash in Hand)
101 Alınan Çekler (Cheques Received / Checks Issued by Others)
102 Bankalar (Banks / Cash at Banks)
103 Verilen Çekler ve Ödeme Emirleri (-) (Cheques given and Payment Orders / Outstanding Checks and Payment Orders)
108 Diğer Hazır Değerler (Other Liquid Assets / Other Monetary Assets)

11 MENKUL KIYMETLER (MARKETABLE SECURITIES)

110 Hisse Senetleri (Common Stocks / Stocks)
111 Özel Kesim Tahvil Senet ve Bonoları (Private Sector Bonds, Shares and Notes / Bonds and Notes of Private Bodies / Private Sector Bonds, Bills and Notes)
112 Kamu Kesimi Tahvil Senet ve Bonoları (Public Sector Bonds, shares and Notes / Bonds and Notes of Governmental Bodies / Public Sector Bonds, Bills and Notes)
118 Diğer Menkul Kıymetler (Other Marketable Securities)
119 Menkul Kıymet Değer Düşüklüğü Karşılığı (-) (Provision for Diminution in Value of Marketable Securities / Allowances for Marketable Securities / Allowances for Loses on Marketable Securities / Provision for Marketable Securities)

12 TİCARİ ALACAKLAR (TRADE RECEIVABLES)

120 Alıcılar (Customers / Account Receivable)
121 Alacak Senetleri (Notes Receivable)
122 Alacak Senetleri Reeskontu (-) (Discount of Notes Receivable / Notes Receivable Discounted)
* 124 Kazanılmamış Finansal Kiralama Faiz Gelirleri (-)
126 Verilen Depozito ve Teminatlar (Deposits and Guarantees given / Deposits and Guarantees Delivered)
127 Diğer Ticari Alacaklar (Other Trade Receivables)
128 Şüpheli Ticari Alacaklar (Doubtful Trade Receivables / Trading Bad Debts)
129 Şüpheli Ticari Alacaklar Karşılığı (-) (Provision for Doubtful Trade Receivables / Allowances for Trading Bad Debts / Allowances for Bad and Doubtful Trade Receivables)

13 DİĞER ALACAKLAR (OTHER RECEIVABLES)

131 Ortaklardan Alacaklar (Receivables from Shareholders / Loans to Shareholders / Subscribed Capital Called but No Paid)
132 İştiraklerden Alacaklar (Receivables from Subsidiaries / Loans to Participations)
133 Bağlı Ortaklıklardan Alacaklar (Receivables from Affiliated Companies / Loans to Affiliated)
135 Personelden Alacaklar (Receivables from Personnel / Loans to Personnel)
136 Diğer Çeşitli Alacaklar (Other Receivables / Other Loans)
137 Diğer Alacak Senetleri Reeskontu (-)(Discount of Other Notes Receivables)
138 Şüpheli Diğer Alacaklar (Other Doubtful Receivables / Other Bad Debts)
139 Şüpheli Diğer Alacaklar Karşılığı (-)(Provision for Other Doubtful Receivables / Allowances for Other Bad Debts / Allowances for Other Bad and Doubtful Trade Receivables)

15 STOKLAR (STOCKS / INVENTORIES)

150 İlk Madde ve Malzeme (Raw Materials and Supplies)
151 Yarı Mamuller - Üretim (Work in Process Production / Work in Process)
152 Mamuller (Finished Goods)
153 Ticari Mallar (Commercial Goods / Merchandise Inventory / Goods for Resale / Merchandise)
157 Diğer Stoklar (Other Stocks / Other Inventories)
158 Stok Değer Düşüklüğü Karşılığı (-) (Provision for Diminution in Value of Stocks / Provision for Loss on Inventories)
159 Verilen Sipariş Avansları (Stock Advances Given / Advance Orders Delivered / Payment on Account / Advance to Suppliers / Order Advances Given)

17 YILLARA YAYGIN İNŞAAT VE ONARIM MALİYETLERİ (CONTRACT PROGRESS COST / LONG TERM CONSTRUCTION CONTRACT COSTS / DEFERRED CONSTRUCTION COSTS)

170-177 Yıllara Yaygın inşaat ve Onarım Maliyetleri (Long Term Construction Contract Costs / Deferred Construction Costs)
* 178 Yıllara Yaygın İnşaat Enflasyon Düzeltme Hesabı
179 Taşeronlara Verilen Avanslar (Advance Orders Delivered to Sub-Contractors / Advances Given to Subcontractors)

18 GELECEK AYLARA AİT GİDERLER VE GELİR TAHAKKUKLARI (PREPAID EXPENSES AND INCOME ACCRUALS FOR THE FOLLOWİNG MONTH / PREPAYMENT AND ACCRUED INCOME)

180 Gelecek Aylara Ait Giderler (Prepaid Expenses for the Following Moths / Prepaid Expenses for Coming Months / Deferred Expenses)
181 Gelir Tahakkukları (Income Accruals / Accrued Income)

19 DİĞER DÖNEN VARLIKLAR (OTHER CURRENT ASSETS)

190 Devreden Katma Değer Vergisi (Deferred VAT / Value Added Tax Transferred)
191 İndirilecek Katma Değer Vergisi (Deductible VAT / Value Added Tax Deductible)
192 Diğer Katma Değer Vergisi (Other VAT / Other Value Added Tax)
193 Peşin Ödenen Vergiler ve Fonlar (Prepaid Tax and Funds / Prepaid Taxes)
195 İş avansları (Work Advances / Job Advances Delivered / Job Advances)
196 Personel Avansları (Advances Given to Personnel / Personnel Advances Delivered / Personnel Advances)
197 Sayım ve Tesellüm Noksanları (Stock Count and Delivery Shortages / Counting and Take-Over Deficits / Count Differences / Stock Count Shortages)
198 Diğer Çeşitli Dönen Varlıklar (Other Current Assets / Other Various Current Assets / Other Miscelleneous Current Assets)
199 Diğer Dönen Varlıklar Karşılığı (-) (Provision for Other Current Assets / Allowances for Other Current Assets)

2 DURAN VARLIKLAR (NON-CURRENT ASSETS / FIXED ASSETS)

22 TİCARİ ALACAKLAR (TRADE RECEIVABLES / AMOUNTS BECOMING DUE AND PAYABLE AFTER MORE THAN ONE YEAR)

220 Alıcılar (Customers / Account Receivables)
221 Alacak Senetleri (Notes Receivables)
222 Alacak Senetleri Reeskontu (-) (Discount of Notes Receivables / Notes Receivable Discounted)
* 224 Kazanılmamış Finansal Kiralama Faiz Gelirleri (-)
226 Verilen Depozito ve Teminatlar (Deposits and Guarantees given / Deposits and Guarantees Delivered / Deposits and Guaranties)
229 Şüpheli Alacaklar Karşılığı (-) (Proision for Doubtful Receivables / Allowances for Trading Bad Debts / Allowance for Bad and Doubtful Trade Receivables)

23 DİĞER ALACAKLAR (OTHER RECEIVABLES / AMOUNTS BECOMING DUE AND PAYABLE AFTER MORE THAN ONE YEAR)

231 Ortaklardan Alacaklar (Receivables from Shareholders / Loans to Shareholders)
232 İştiraklerden Alacaklar (Receivables from Subsidiaries / Loans to Participations)
233 Bağlı Ortaklıklardan Alacaklar (Receivables from Affiliated Companies / Loans to Affiliated / Loans to Affiliates Undertakings)
235 Personelden Alacaklar (Receivables from Personnel / Loans to Personnel)
236 Diğer Çeşitli Alacaklar (Other Miscellaneous Receivables / Other Loans)
237 Diğer Alacak Senetleri Reeskontu (-) (Discount of Other Notes Receivable / Discount on Other Notes Receivable / Other Notes Receivables Discounted)
239 Şüpheli Diğer Alacaklar Karşılığı (-) (Provision for Other Doubtful Receivables / Allowances for Other Bad Debts / Allowance for Bad and Doubtful Receivables)

24 MALİ DURAN VARLIKLAR (FINANCIAL NON-CURRENT ASSETS / FINANCIAL ASSETS)

240 Bağlı Menkul Kıymetler (Long Term Marketable Securities / Permanent Securities / Investments Hold as Fixed Assets)
241 Bağlı Menkul Kıymetler Değer Düşüklüğü Karşılığı (-) (Provision for Diminution in Value of Long-Term Securities / Allowances for Permanent Securities / Allowances for Loses on Securities / Provisions for Long-Term Marketable Securities)
242 İştirakler (Subsidiaries / Participating Interests)
243 İştiraklere Sermaye Taahhütleri (-) (Capital Commitment for Subsidiaries / Unpaid Subscriptions Investments in Participating)
244 İştirakler Sermaye Payları Değer Düşüklüğü Karşılığı (-) (Provision for Diminution in Value of Investments / Allowances on Investment in Participating / Allowances for Loses on Investments in Participating)
245 Bağlı Ortaklıklar (Affiliated Companies / Shares in Affiliated Undertakings)
246 Bağlı Ortaklıklara Sermaye Taahhütleri (-) (Capital Commitment to Affiliated Companies / Unpaid Subscriptions Investment in Affiliated Undertakings)
247 Bağlı Ortaklıklar Sermaye Payları Değer Düşüklüğü Karşılığı (-) (Provision for Diminution in Value of Affiliated Companies / Allowances on Investments in Affiliated Undertakings / Allowances for Loses on Investment in Affiliated Undertakings)
248 Diğer Mali Duran Varlıklar (Other Non-Current Financial Assets / Other Financial Assets / Other Financial Non-Current Assets)
249 Diğer Mali Duran Varlıklar Karşılığı (-) (Provision for Other Non-Current Financial Assets / Allowances for Other Financial Assets / Allowances for Other Financial Non-Current Assets)

25 MADDİ DURAN VARLIKLAR (TANGIBLE NON-CURRENT ASSETS / TANGIBLE ASSETS)

250 Arazi ve Arsalar (Land / Land and Building Sites)
251 Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri (Underground Installations / Land Improvements Above and Below Ground / Land Improvements above Ground and Land Improvements below Grounds)
252 Binalar (Buildings)
253 Tesis Makine ve Cihazlar (Machinery, Equipment and Installations / Plant, Machinery and Tools)
254 Taşıtlar (Motor Vehicles / Transportation Equipment)
255 Demirbaşlar (Furniture and Fixtures / Fixtures and Fittings)
256 Diğer Maddi Duran Varlıklar (Other Tangible Assets)
257 Birikmiş Amortismanlar (-) (Accumulated Depreciation / Accumulated Amortization)
258 Yapılmakta Olan Yatırımlar (Construction-in-Progress / Tangible Assets in Course of Construction)
259 Verilen Avanslar (Fixed Asset Advances Given / Advance to Suppliers / Advances Given / Payment on Account)

26 MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR (INTENGIBLE NON-CURRENT ASSETS / INTANGIBLE ASSETS)

260 Haklar (Rights / Concessions, License, Trade Marks and Similar Rights)
261 Şerefiyeler (Goodwill)
262 Kuruluş ve Örgütlenme Giderleri (Pre-Operating Expenses / Formation Expenses)
263 Araştırma ve Geliştirme Giderleri (Research and Development Expenses / Cost of Research and Development)
264 Özel Maliyetler (Leasehold Improvements / Specific Costs)
267 Diğer Maddi Olmayan Duran Varlıklar (Other Intangible Assets)
268 Birikmiş Amortismanlar (-) (Accumulated Depreciation / Accumulated Amortization)
269 Verilen Avanslar (Advances Given / Advance to Suppliers / Payment on Account)

27 ÖZEL TÜKENMEYE TABİ VARLIKLAR (ASSETS SUBJECT TO DEPLETION / DEPLETABLE ASSETS)

271 Arama Giderleri (Research Expenses / Exploration Expenses / Exploration Costs)
272 Hazırlık ve Geliştirme Giderleri (Preparation And Development Expenses / Development and Improvement Expenses / Development and Improvement Costs)
277 Diğer Özel Tükenmeye Tabi Varlıklar (Other Depletable Assets)
278 Birikmiş Tükenme Payları (Accumulated Depletion)
279 Verilen Avanslar (Advances Given / Advance to Suppliers / Payment on Account)

28 GELECEK YILLARA AİT GİDERLER VE GELİR TAHAKKUKLARI (PREPAID EXPENSES AND INCOME ACCRUALS FOR THE FOLLOWING YEARS / PREPAYMENTS AND ACCRUED INCOME / DEFERRED CHARGES / PREPAYMENTS FOR FUTURE YEARS MORE THAN ONE YEAR)

280 Gelecek Yıllara Ait Giderler (Prepaid Expenses for Following Years / Prepaid Expenses for Coming Years / Prepayments for Future Years / Deferred Expenses)
281 Gelir Tahakkukları (Income Accruals / Accrued Income)

29 DİĞER DURAN VARLIKLAR (OTHER NON-CURRENT ASSETS / OTHER FIXED ASSETS)

291 Gelecek Yıllarda İndirilecek Katma Değer Vergisi (VAT Deductible in the Following Year / Value Added Tax Deductible in Coming Year)
292 Diğer Katma Değer Vergisi (Other VAT)
293 Gelecek Yıllar ihtiyacı Stoklar (Long-Term Stocks / Excess Inventories for Future Year’s Consumption)
294 Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar (Stocks and Tangible Assets to Be Disposed / Absolute Inventories and Fixed Assets for Sale / Stocks and Fixed Assets to Be Disposed)
295 Peşin Ödenen Vergiler ve Fonlar (Prepaid Taxes and Funds / Prepaid Taxes)
297 Diğer Çeşitli Duran Varlıklar (Other Non-Current Assets / Other Miscellaneous Fixed Assets / Other Various Fixed Assets)
298 Stok Değer Düşüklüğü Karşılığı (-) (Provision For Diminution In Value Of Stocks / Allowances for Inventories / Provision for Loss on Inventories / Provision for Obsolete Stocks)
299 Birikmiş Amortismanlar (-) (Accumulated Depreciation / Accumulated Amortization/)


3 KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR (SHORT-TERM LIABILITIES / CURRENT LIABILITIES)

30 MALİ BORÇLAR (FINANCIAL LIABILITIES / FINANCIAL LOANS / LOANS / AMOUNTS DUE AND PAYABLE WITHIN ONE YEAR)

300 Banka Kredileri (Bank Loans)
* 301 Finansal Kiralama İşlemlerinden Borçlar
* 302 Ertelenmiş Finansal Kiralama Borçlanma Maliyetleri (-)
303 Uzun Vadeli Kredilerin Anapara Taksitleri ve Faizleri (Principal and Interest Payments of Long-Term Loans / Current Instalments of Long-Term Loan Borrowings and Its Interest Expense / Current Maturities of Long Term Loans Borrowings and Interest Expenses)
304 Tahvil Anapara Borç Taksit ve Faizleri (Principal, Instalment and Interest Payments of Bonds / Current Instalments of Long-Term Bond Borrowings and Its Interest Expense / Current Maturities of Long Term Bonds Borrowing and Its Interest Expenses)
305 Çıkarılmış Bonolar ve Senetler (Bonds and Shares Issued / Debenture Loans and Bonds)
306 Çıkarılmış Diğer Menkul Kıymetler (Other Marketable Securities Issued / Other Debenture Issued / Loans Other Convertible)
308 Menkul Kıymetler İhraç Farkı (-) (Premium Reserves of Marketable Securities / Discount on Debenture Issued)
309 Diğer Mali Borçlar (Other Financial Liabilities / Other Financial Loans / Other Loans)

32 TİCARİ BORÇLAR (TRADE PAYABLES)

320 Satıcılar (Suppliers / Account Payable / Trade Creditors)
321 Borç Senetleri (Notes Payable)
322 Borç Senetleri Reeskontu (-) (Discount of Notes Payable / Notes Payable Discounted)
326 Alınan Depozito ve Teminatlar (Deposits and Guarantees Taken)
329 Diğer Ticari Borçlar (Other Trade Payables)

33 DİĞER BORÇLAR (OTHER PAYABLES / OTHER LIABILITIES)

331 Ortaklara Borçlar (Payables to Shareholders / Amounts Owed to Shareholders)
332 İştiraklere Borçlar(Payables to Subsidiaries / Amounts Owed to Participations)
333 Bağlı Ortaklıklara Borçlar (Payables to Affiliated Companies / Amounts Owed to Affiliated Undertakings)
335 Personele Borçlar (Payables to Personnel / Amounts Owed to Personnel)
336 Diğer Çeşitli Borçlar (Other Miscellaneous Payables / Other Various Payables)
337 Diğer Borç Senetleri Reeskontu (-) (Discount of Other Notes Payable / Other Notes Payables Discounted)

34 ALINAN AVANSLAR (ADVANCES TAKEN / ADVANCES RECEIVED)

340 Alınan Sipariş Avansları (Advances Taken For Orders / Advances Received on Orders / Advances Taken of Job Order)
349 Alınan Diğer Avanslar (Other Advances Taken / Other Advances Received)

35 YILLARA YAYGIN İNŞAAT VE ONARIM HAKEDİŞLERİ (ADVANCES RECEIVED FOR CONTRACTS IN PROGRESS / LONG-TERM COSTRUCTION CONTRACT REVENUES / ON GOING CONTRACTS PROGRESS BILLING)

350-357Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım Hakediş Bedelleri (Long-Term Construction Contract Revenues / On Going Contracts Progress Billing)
* 358 Yıllara Yaygın İnşaat Enflasyon Düzeltme Hesabı

36 ÖDENECEK VERGİ VE DİĞER YASAL YÜKÜMLÜLÜKLER (TAXES PAYABLE AND OTHER LIABILITIES / TAXES, DUES AND OTHER CHARGES / TAXES AND OTHER LEGAL DEDUCTIONS)

360 Ödenecek Vergi ve Fonlar (Taxes and Funds Payable / Taxes Payable)
361 Ödenecek Sosyal Güvenlik Kesintileri (Social Security Premiums Payable / Social Security Charges Payable)
368 Vadesi Geçmiş, Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Vergi ve Diğer Yükümlülükler (Overdue, Deferred Payables Or Payables On Installments To The State / Due Date Passed and Deferred Liabilities)
369 Ödenecek Diğer Yükümlülükler (Other Liabilities)

37 BORÇ VE GİDER KARŞILIKLARI (PROVISIONS FOR LIABILITIES AND EXPENSES / PROVISIONS FOR LIABILITIES AND CHARGES / EXPENSE ACCRUALS)

370 Dönem Karı Vergi ve Diğer Yasal Yükümlülük Karşılıkları (Provisions for Tax and Other Liabilities Relating to The Profit of The Period / Provisions for Tax on Profit for the Financial Period / Provisions For Taxes)
371 Dönem Karının Peşin Ödenen Vergi ve Diğer Yükümlülükleri (-) (Prepaid Tax and Other Liabilities for the Current Year Profit / Prepaid Taxes of Current Period Profit)
372 Kıdem Tazminatı Karşılığı (Provision for Severance Payments / Provisions for Pension)
373 Maliyet Giderleri Karşılığı (Provision for Expenses Relating to Costing / Provisions for Costs / Provisions for Cost Expenses)
379 Diğer Borç ve Gider Karşılıkları (Provision for Other Liabilities and Expenses / Other Provisions for Liabilities and Charges)

38 GELECEK AYLARA AİT GELİRLER VE GİDER TAHAKKUKLARI (DEFERRED INCOME AND EXPENSES ACCRUALS FOR THE FOLLOWING MONTHS / DEFFERED INCOME AND EXPENSE ACCRUALS / ACCRUALS AND DEFERRED INCOME)

380 Gelecek Aylara Ait Gelirler (Deferred Income for the Following Months / Deferred Income)
381 Gider Tahakkukları (Expense Accruals)

39 DİĞER KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR (OTHER SHORT-TERM LIABILITIES / OTHER CURRENT LIABILITIES)

391 Hesaplanan Katma Değer Vergisi (VAT Calculated / Value Added Tax Received)
392 Diğer Katma Değer Vergisi (Other VAT / Other Value Added Tax)
393 Merkez ve Şubeler Cari Hesabı (Central Office and Branches Joining Account)
397 Sayım ve Tesellüm Fazlaları (Stock Count and Delivery Surpluses / Counting and Take-Over Surplus / Count Overages)
399 Diğer Çeşitli Yabancı Kaynaklar (Other Miscellaneous Short-Term Liabilities / Various Short-Term Liabilities / Other Miscellaneous Current Liabilities)



4 UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR (LONG TERM LIABILITIES / NON-CURRENT LIABILITIES)

40 MALİ BORÇLAR (FINANCIAL LIABILITIES / FINANCIAL LOANS / LOANS)

400 Banka Kredileri (Bank Loans)
* 401 Finansal Kiralama İşlemlerinden Borçlar
* 402 Ertelenmiş Finansal Kiralama Borçlanma Maliyetleri (-)
405 Çıkarılmış Tahviller (Bonds Issued / Bonds Payable / Debenture Loans)
407 Çıkarılmış Diğer Menkul Kıymetler (Other Marketable Securities Issued / Other Debenture Loans)
408 Menkul Kıymetler İhraç Farkı (-) (Premium Reserves of Marketable Securities / Discount on Debenture Issued)
409 Diğer Mali Borçlar (Other Financial Liabilities / Other Financial Loans / Other Loans)

42 TİCARİ BORÇLAR (TRADE PAYABLES)

420 Satıcılar (Suppliers / Accounts Payable / Trade Creditors)
421 Borç Senetleri (Notes Payable)
422 Borç Senetleri Reeskontu (-) (Discount of Notes Payable / Notes Payable Discounted)
426 Alınan Depozito ve Teminatlar (Deposits and Guarantees Taken / Deposits and Guaranties Received)
429 Diğer Ticari Borçlar (Other Trade Payables)

43 DİĞER BORÇLAR (OTHER PAYABLES)

431 Ortaklara Borçlar (Payables to Shareholders / Amounts Owed to Shareholders)
432 İştiraklere Borçlar (Payables to Subsidaries / Amounts Owed to Participations)
433 Bağlı Ortaklıklara Borçlar (Payables to Affiliated Companies / Amounts Owed to Affiliated Undertakings)
436 Diğer Çeşitli Borçlar (Other Miscellaneous Payables)
437 Diğer Borç Senetleri Reeskontu (-) (Discount of Other Notes Payable / Other Payable Discounted)
438 Kamuya Olan Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Borçlar (Liabilities to The State / Deferred Or Payable In Instalments / Deferred Payables to Governmental Bodies)

44 ALINAN AVANSLAR (ADVANCES TAKEN / ADVANCES RECEIVED)

440 Alınan Sipariş Avansları (Advances Taken for Orders / Advances Received on Orders)
449 Alınan Diğer Avanslar (Other Advances Taken / Other Advances Received)

47 BORÇ VE GİDER KARŞILIKLARI (PROVISIONS FOR LIABILITIES AND EXPENSES / PROVISIONS FOR LIABILITIES AND CHARGES / EXPENSE ACCRUALS)

472 Kıdem Tazminatı Karşılığı (Provisions for Severance Payments / Provisions for Pension)
479 Diğer Borç ve Gider Karşılıkları (Provisions for Other Liabilities and Expenses / Other Provisions for Liabilities and Charges)

48 GELECEK YILLARA AİT GELİRLER VE GİDER TAHAKKUKLARI (DEFERRED INCOME AND EXPENSES ACCRUALS FOR THE FOLLOWING YEARS / DEFERRED INCOME AND EXPENSE ACCRUALS)

480 Gelecek Yıllara Ait Gelirler (Deferred Income for the Following Years / Deferred Income)
481 Gider Tahakkukları (Expense Accruals)

49 DİĞER UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR (OTHER LONG-TERM LIABILITIES)

492 Gelecek Yıllara Ertelenen veya Terkin Edilecek Katma Değer Vergisi (VAT Deferred or Postponed to The Following Years / Value Added Tax Deferred or To Be Cancelled)
493 Tesise Katılma Payları (Participation in the Establishment / Charge Shares)
499 Diğer Çeşitli Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar (Other Miscellaneous Long-Term Liabilities / Various Long-Term Liabilities)


5 ÖZ KAYNAKLAR (SHAREHOLDERS’ EQUITY)

50 ÖDENMİŞ SERMAYE (PAID-UP SHARE CAPITAL / PAID IN CAPITAL)

500 Sermaye (Capital / Subscribed Capital)
501 Ödenmemiş Sermaye (-) (Unpaid Capital)
* 502 Sermaye Düzeltmesi Olumlu Farkları
* 503 Sermaye Düzeltmesi Olumsuz Farkları (-)

52 SERMAYE YEDEKLERİ (CAPITAL RESERVES / CAPITAL SURPLAS)

520 Hisse Senetleri İhraç Primleri (Premium Reserves / Share Premium)
521 Hisse Senedi İptal Karları (Profit from Invalidation of Shares / Reserves from Cancelled Shares)
522 Maddi Duran Varlık Yeniden Değerleme Artışları (Fixed Asset Revaluation Fund / Revaluation Reserves for Fixed Assets / Revaluation Reserve on Tangible Assets)
523 İştirakler Yeniden Değerleme Artışları (Investment Revaluation Fund / Revaluation Reserves for Participations / Revaluation Reserve on Participations)
529 Diğer Sermaye Yedekleri (Other Capital Reserves / Other Capital Surplus)

54 KAR YEDEKLERİ (RETAINED EARNINGS / PROFIT RESERVES)

540 Yasal Yedekler (Legal Reserves)
541 Statü Yedekleri (Statutory Reserves / Status Reserves)
542 Olağanüstü Yedekler (General Reserves / Extraordinary Reserves)
548 Diğer Kar Yedekleri (Other Retained Profits / Other Profit Reserves)
549 Özel Fonlar (Special Reserves)

57 GEÇMİŞ YILLAR KARLARI (PREVIOUS YEARS’ PROFITS / PROFIT BROUGHT FORWARD)

570 Geçmiş Yıl Karları (Previous Years’ Profits / Profit Brought Forward)

58 GEÇMİŞ YILLAR ZARARLARI (-) (PREVIOUS YEARS’ LOSSES / LOSS BROUGHT FORWARD)

580 Geçmiş Yıllar Zararları (-) (Previous Years’ Losses / Loss Brought Forward)

59 DÖNEM NET KARI (ZARARI) (PROFIT (LOSS) FOR THE PERIOD / PROFIT OR LOSS FOR THE CURRENT PERIOD / PROFIT OR LOSS FOR THE FINANCIAL YEAR)

590 Dönem Net Karı (Net Profit for the Period / Net Profit for the Current Year / Profit for the Financial Year)
591 Dönem Net Zararı (-) (Net Loss for the Period / Net Loss for the Current Year / Loss for the Financial Year)




6 GELİR TABLOSU HESAPLARI (INCOME STATEMENT ACCOUNTS)

60 BRÜT SATIŞLAR (GROSS SALES)

600 Yurtiçi Satışlar (Domestic Sales)
601 Yurtdışı Satışlar (Export Sales / External Sales)
602 Diğer Gelirler (Other Sales / Other Revenues / Other Operating Incomes)

61 SATIŞ İNDİRİMLERİ (-) (SALES DISCOUNT / SALES DEDUCTIONS)

610 Satıştan İadeler (-) (Returns from Sales / Sales Returns)
611 Satış Iskontoları (-) (Sales Discounts)
612 Diğer İndirimler (-) (Other Discounts / Other Deductions)

NET SATIŞLAR (NET SALES / TURNOVER)


62 SATIŞLARIN MALİYETİ (-) (COST OF SALES)

620 Satılan Mamuller Maliyeti (-) (Cost of Finished Goods Sold)
621 Satılan Ticari Mallar Maliyeti (-) (Cost of Commercial Goods Sold / Cost of Merchandise Sold)
622 Satılan Hizmet Maliyeti (-) (Cost of Services Sold / Cost of Service Rendered Sold)
623 Diğer Satışların Maliyeti (Cost of Other Sales)

BRÜT SATIŞ KARI VEYA ZARARI (GROSS PROFIT OR LOSS)

63 FAALİYET GİDERLERİ (-) (OPERATING EXPENSES)

630 Araştırma ve Geliştirme Giderleri (-) (Research and Development Expenses)
631 Pazarlama Satış ve Dağıtım Giderleri (-) (Marketing, Sales and Distributing Expenses / Marketing, Selling and Distribution Expenses)
632 Genel Yönetim Giderleri (-) (General and Administrative Expenses / General Administrative Expenses)

FAALİYET KARI VEYA ZARARI (OPERATING PROFIT OR LOSS)

64 DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GELİR VE KARLAR (INCOME AND PROFIT FROM OTHER OPERATIONS / OTHER INCOME AND GAINS FROM ORDINARY ACTIVITIES)

640 İştiraklerden Temettü Gelirleri (Dividend Income from Subsidiaries / Income from Participating Interest)
641 Bağlı Ortaklıklardan Temettü Gelirleri (Dividend Income from Affiliated Companies / Income from Affiliated Undertakings)
642 Faiz Gelirleri (Interes Income / Interest Income and Similar Income)
643 Komisyon Gelirleri (Commission Income)
644 Konusu Kalmayan Karşılıklar (Provision No Longer Required / Adjustment of Unused Allowances / Reversal of Allowance)
645 Menkul Kıymet Satış Karları (Marketable Securities Sales Profit)
646 Kambiyo Karları (Foreign Exchange Gains / Exchange Profits)
647 Reeskont Faiz Gelirleri (Discount Interest Income)
* 648 Enflasyon Düzeltmesi Kârları
649 Faaliyetle İlgili Diğer Gelir ve Karlar (Other Income and Profit from Operations / Other Miscellaneous Income / Other Miscellaneous and Profit from Ordinary Activities)

65 DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GİDER VE ZARARLAR (-) (EXPENSE AND LOSS FROM OTHER OPERATIONS / OTHER EXPENSES OR LOSES FROM ORDINARY ACTIVITIES)

653 Komisyon Giderleri (-) (Commission Expenses)
654 Karşılık Giderler (-) (Provisions / Allowance Expenses / Allowances for Loses on Bad and Doubtful Receivables, Marketable Securities, Inventories, Financial Fixed Assets etc.)
655 Menkul Kıymet Satış Zararları (-) (Marketable Securities Sales Losses)
656 Kambiyo Zararları (-) (Foreign Exchange Losses / Exchange Losses)
657 Reeskont Faiz Giderleri (-) (Interest Expense on Discounted Notes / Discounting Interest Expenses)
* 658 Enflasyon Düzeltmesi Zararları (-)
659 Diğer Gider ve Zararlar (-) (Other Expenses and Losses / Other Ordinary Activities Expense or Losses)

66 FİNANSMAN GİDERLERİ (-) (FINANCIAL EXPENSES / INTEREST EXPENSES)

660 Kısa Vadeli Borçlanma Giderleri (-) (Short-Term Borrowing Expenses / Interest Expenses On Current Liabilities)
661 Uzun Vadeli Borçlanma Giderleri (-) (Long-Term Borrowing Expenses / Interest Expenses on Long-Term Liabilities)

OLAĞAN KAR VEYA ZARAR (PROFIT OR LOSS ON ORDINARY ACTIVITIES BEFORE TAXATION)

67 OLAĞANDIŞI GELİR VE KARLAR (EXTRAORDINARY INCOME AND PROFIT / EXTRAORDINARY INCOME)

671 Önceki Dönem Gelir ve Karları (Income and Profit Relating to Previous Periods / Adjustment for Prior Year’s Income)
679 Diğer Olağandışı Gelir ve Karlar (Other Extraordinary Income and Profit / Other Extraordinary Income)

68 OLAĞANDIŞI GİDER VE ZARARLAR (-) (EXTRAORDINARY EXPENSE AND LOSS / EXTRAORDINARY EXPENSES / EXTRAORDINARY CHARGES)

680 Çalışmayan Kısım Gider ve Zararları (-) (Non-Operating Department Expense and Loss / Non-Operating Facilities Expenses)
681 Önceki Dönem Gider ve Zararları (-) (Expense and Loss Relating to Previous Periods / Adjustment for Prior Year’s Expenses)
689 Diğer Olağandışı Gider ve Zararlar (-) (Other Extraordinary Expense and Losses)

69 DÖNEM NET KARI (ZARARI) (NET PROFIT OR LOSS FOR THE PERIOD / PROFIT OR LOSS FOR THE FINANCIAL PERIOD BEFORE TAXATION)

690 Dönem Karı veya Zararı (Profit or Loss for The Period / Profit or Loss For The Financial Period Before Taxation)
691 Dönem Karı Vergi ve Diğer Yasal Yükümlülük Karşılıkları (-) (Provisions for Taxation and Other Legal Liabilities / Provision for Tax on Profit of The Period / Provision for Tax on Profit For The Financial Period)
692 Dönem Net Karı veya Zararı (Net Profit or Loss for The Period / Profit or Loss For the Financial Period after Taxation / Net Profit or Loss)
* 697 Yıllara Yaygın İnşaat Enflasyon Düzeltme Hesabı
* 698 Enflasyon Düzeltme Hesabı




7 MALİYET HESAPLARI: 7/A SEÇENEĞİ (COST ACCOUNTS: ALTERNATIVE 7/A)

70 MALİYET MUHASEBESİ BAĞLANTI HESAPLARI (TRANSITORY ACCOUNTS FOR COST ACCOUNTING / CONJUNCTION FOR COST ACCOUNTS)

700 Maliyet Muhasebesi Bağlantı Hesabı (Transitory Accounts for Accounting / Conjunction for Cost Account)
701 Maliyet Muhasebesi Yansıtma Hesabı (Reflection Accounts for Cost Accounting / Applied Accounts for Costs)

71 DİREKT İLK MADDE VE MALZEME GİDERLERİ (DIRECT RAW MATERIALS AND SUPPLIES / DIRECT MATERIAL AND SUPPLY EXPENSES)

710 Direkt İlk Madde ve Malzeme Giderleri (Direct Raw Materials and Supplies Expenses / Direct Material and Supply Expenses)
711 Direkt İlk Madde ve Malzeme Yansıtma Hesabı (Reflection Account for Direct Raw Materials and Supplies / Direct Material and Supply Applied)
712 Direkt İlk Madde ve Malzeme Fiyat Farkı (Price Differences of Direct Raw Materials and Supplies / Direct Material and Supply Price Variance)
713 Direkt İlk Madde ve Malzeme Miktar Farkı (Quantity Differences of Direct Raw Materials and Supplies / Direct Material and Supply Quantity Variance)

72 DİREKT İŞÇİLİK GİDERLERİ (DIRECT LABOUR EXPENSES)

720 Direkt İşçilik Giderleri (Direct Labour Expenses)
721 Direkt İşçilik Giderleri Yansıtma Hesabı (Reflection Account for Direct Labour Expenses / Direct Labor Applied)
722 Direkt İşçilik Ücret Farkları (Direct Labour Wage Differences / Direct Labour Rate Variance)
723 Direkt İşçilik Süre Farkları (Direct Labour Time Differences / Direct Labour Efficiency Variance)

73 GENEL ÜRETİM GİDERLERİ (GENERAL PRODUCTION EXPENSES / MANIFACTURING OVERHEAD EXPENSES)

730 Genel Üretim Giderleri (General Production Expenses / Manufacturing Overhead Expenses)
731 Genel Üretim Giderleri Yansıtma Hesabı (Reflection Account for General Production Expenses / Manufacturing Overhead Applied)
732 Genel Üretim Giderleri Bütçe Farkları (Budget Differences of General Production Expenses / Manufacturing Overhead Budget Variance)
733 Genel Üretim Giderleri Verimlilik Farkları (Productivity Differences of General Production Expenses / Manufacturing Overhead Efficiency Variance)
734 Genel Üretim Giderleri Kapasite Farkları (Capacity Differences of General Production Expenses / Manufacturing Overhead Capacity Variance)

74 HİZMET ÜRETİM MALİYETİ (COST OF PRODUCTION OF SERVICES / SERVICE RENDERİNG COST)

740 Hizmet Üretim Maliyeti (Cost of Production of Services / Service Rendering Cost)
741 Hizmet Üretim Maliyeti Yansıtma Hesabı (Reflection Account for Cost of Production of Services / Service Rendering Cost Applied)
742 Hizmet Üretim Maliyeti Fark Hesapları (Cost of Production of Services Difference Account / Service Rendering Cost Variance)





75 ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ (RESEARCH AND DEVELOPMENT EXPENSES)

750 Araştırma ve Geliştirme Giderleri (Research and Development Expenses)
751 Araştırma ve Geliştirme Giderleri Yansıtma Hesabı (Reflection Account for Research and Development Expenses / Research and Development Expenses Applied)
752 Araştırma ve Geliştirme Giderleri Fark Hesabı (Reflection Account for Research and Development Expenses / Research and Development Expense Variance)

76 PAZARLAMA SATIŞ VE DAĞITIM GİDERLERİ (MARKETING, SALES AND DISTRIBUTION EXPENSES)

760 Pazarlama Satış ve Dağıtım Giderleri (Marketing, Sales and Distribution Expenses)
761 Pazarlama Satış ve Dağıtım Giderleri Yansıtma Hesabı (Reflection Account for Marketing, Sales and Distribution Expenses / Marketing, Selling and Distribution Expenses Applied)
762 Pazarlama Satış ve Dağıtım Giderleri Fark Hesabı (Marketing, Sales and Distribution Expenses Difference Account / Marketing, Selling and Distribution Expense Variance)

77 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ (GENERAL ADMINISTRATIVE EXPENSES)

770 Genel Yönetim Giderleri (General Administrative Expenses)
771 Genel Yönetim Giderleri Yansıtma Hesapları (Marketing, Sales and Distribution Expenses Difference Account / General Administrative Expenses Applied)
772 Genel Yönetim Giderleri Fark Hesabı (General Administrative Expenses Difference Account / General Administrative Expense Variance)

78 FİNANSMAN GİDERLERİ (FINANCIAL EXPENSES/ INTEREST EXPENSES)

780 Finansman Giderleri (Financial Expenses / Interest Expenses)
781 Finansman Giderleri Yansıtma Hesabı (Reflection Account for Financial Expenses / Interest Expenses Applied)
782 Finansman Giderleri Fark Hesabı (Financial Expenses Difference Account / Interest Expense Variance)

79 GİDER ÇEŞİTLERİ : 7/B SEÇENEĞİ (EXPENSE TYPES : ALTERNATIVE 7/B)

790 İlk Madde ve Malzeme Giderleri (Direct Raw Materials and Supplies / Direct Material and Supply Expenses)
791 İşçi Ücret ve Giderleri (Wages and Expenses of Workers / Direct Labor Expenses)
792 Memur Ücret ve Giderleri (Salaries and Expenses of Personnel / Salaries)
793 Dışarıdan Sağlanan Fayda ve Hizmetler (External Utilities and Services Obtained / Utilities Provided from Outside)
794 Çeşitli Giderler (Miscellaneous Expenses)
795 Vergi Resim ve Harçlar (Taxes, Dues and Fees)
796 Amortisman Giderleri (Depreciation and Depletion Expenses / Depreciation and Depletion)
797 Finansman Giderleri (Financial Expenses / Interest Expenses)
798 Gider Çeşitleri Yansıtma Hesabı (Reflection Account for Expenses / Expense Types Applied)
799 Üretim Maliyeti Hesabı (Cost of Production / Production Cost)

8 SERBEST (FREE)

9 NAZIM HESAPLAR (CONTINGINCIES AND COMMITMENTS / MEMO ACCOUNTS)

0 SERBEST (FREE)



FİNANSAL TABLOLAR "RASYO ORAN ANALİZİ"
ORAN ANALİZİ

Rasyo analizi olarak da adlandırılan bu yöntemde, hesap veya hesap grupları arasında matematiksel ilişkiler kurulmak suretiyle, işletmenin ekonomik ve mali yapısı ile karlılık, çalışma durumu hakkında bir yargıya ulaşılmaya çalışılmaktadır.

Oran analizinde beklenen yararın sağlanması ancak hesaplanan oranların iyi yorumlanması ve sebeplerinin araştırılması ile mümkündür. Oranların işletme amacı ile bütünleştirilerek yorumlanmasında bazı kıstaslardan yararlanılması zorunludur. Örneğin; işletme için hesaplanan oranların, işletmenin geçmiş dönemlerinde hesaplanan oranlarla veya deneyimler sonucunda bulunan genel kabul görmüş ölçülerle ya da işletmenin içinde bulunduğu endüstri kolu için geliştirilen oranlarla karşılaştırılması ve değerlendirmenin buna göre yapılması gerekir.

Oran analizinin başarılı olabilmesi için aşağıdaki faktörlerin dikkate alınması gerekir:


-Oran analizinde anlamsız oran kullanmaktan kaçınılmalıdır.
-Oranlar doğru ve amaçlara uygun biçimde yorumlanmalıdır.
-Oranlar üzerindeki mevsimlik ve konjonktürel hareketlerin etkileri yorumlarda dikkate alınmalıdır.
-Oranlardaki değişikliklerin sebepleri ve işletme açısından taşıdığı önem doğru belirlenmelidir.
-Oranlardaki değişimler ek bilgilerle desteklenerek yorumlanmalıdır.
-Oran sonuçları, oranda yer alan değerlerin tutarları da dikkate alınarak yorumlanmalıdır.
-Oranlar değerlendirilirken işletmenin kendi geçmiş yıllar bilgileri yanında sektörün genel gidişi de dikkate alınmalıdır.
-Oran analizi ile işletmenin geçmiş performansı değerlendirilirken gelecekle ilgili ipuçları yakalamak bir hedef olmalıdır.


Oranlar, değişik biçimlerde sınıflandırılabilir. Bunlardan en yaygın olanı, işletme faaliyetlerinin değerlendirilmesindeki kullanılış biçimlerine göre bölümlendirmedir:

1. Likidite Oranları,
2. Mali Yapı Oranları,
3. Faaliyet Oranları,
4. Kârlılık Oranları
5. Borsa Performans Oranları.


Likidite Oranları

*Likidite oranları işletmelerin kv borç ödeyebilme gücünün ölçülmesinde ve çalışma sermayesinin yeterli olup olmadığının belirlenmesinde kullanılır. İşletmenin borç ödeme gücü bulunup bulunmadığını tespit için dönen varlıklarla kısa vadeli yabancı kaynaklar arasındaki oransal ilişkilerin incelenmelidir.

*İşletmenin cari durumunun belirlenmesinde; dönen varlıkların ne derece güvence teşkil ettiğinin, varlıkların kalitesi ve likiditesi göz önünde bulundurularak incelenmesi gerekir. Bir varlığın kalitesi, o varlığın satışa çıkarıldığı zaman gerçek değerini bulma olasılığını ifade ederken; varlığın likiditesi ise, o varlığın paraya çevrilmesindeki çabukluk ve kolaylık özelliğidir.

*Dönen v. ile kv yab.kay. arasındaki lişkileri gösteren üç temel oran vardır. Bunlar, cari oran, likidite oranı (asit test oranı) ve nakit oranı (disponibilite oranı) dır.


Cari Oran

Cari Oran = Dönen V. / K.V. Yab.Kaynaklar

Cari oran, dönen v. ile kv yab.kaynaklar arasındaki sayısal ilişkiyi gösteren bir orandır. Bu oran, işletmenin genel likidite durumunu yansıtarak işletmenin net çalışma sermayesinin yeterli olup olmadığını ortaya koyar. Oranın payında yer alan dönen varlıklar toplamı, şüpheli alacaklar karşılığı, stok değer düşüş karşılığı gibi aktifi düzenleyici hesaplar düşüldükten sonraki tutarı yansıtmaktadır.


Her sektörde farklılık göstermekle birlikte, bu oranın 2 olması genellikle yeterli kabul edilir. Bu oranın, sermaye piyasasının yeterince gelişmediği, gelişmekte olan ülkelerde l,5 olmasının da yeterli olacağı söylenebilir. Cari oranın yüksek olması, işletmenin borç ödeme gücünün de yüksek olduğunun göstergesi sayılır. Ancak oranın çok yüksek olması kredi verenlerin lehine olurken işletme aleyhine bir durum ortaya çıkabilir. Oranın yüksek olması aynı zamanda, işletmede atıl fon bulunduğuna, kaynakların etkin kullanılmadığına işaret eder.

Öte yandan cari oranın yüksek olması, her zaman işletmenin kv borçlarını ödeme yeteneğinin iyi olduğunun göstergesi olmayabilir. Bu açıdan cari oranın yorumunda; dönen varlıkların devir hızları (stok devir hızı, alacakların devir hızı gibi) dönen varlıkların gerçek değerleri veya bu değerlerde oluşabilecek muhtemel değer değişmeleri ile dönen varlıkların hangi varlık unsurlarından oluştuğu, dönen varlıkların kalitesi gibi etmenler göz önünde bulundurulmalıdır.

Yukarıda sayılanlar dışında, cari oranın yorumunda, işletmenin satış koşulları, faaliyette bulunduğu iş kolunun özellikleri, mevsimlik hareketlerden etkilenişi, ticari itibarı, kredi bulma imkanı gibi etmenler de dikkate alınmalıdır.

Likidite Oranı (Asit Test Oranı)

Likidite Oranı= Dönen Varlıklar - Stoklar / KVYK

Likidite oranı, cari oranı tamamlayarak onu daha anlamlı hale getirmektedir. Bu oran, paraya çevrilmesi daha uzun bir süreyi gerektirecek dönen v. kalemlerinin dönen varlık toplamından çıkarılması suretiyle bulunacak büyüklük ile, kv yab. Kaynaklar arasındaki ilişkiyi ölçmektedir. Oranın hesaplanmasında negatif olarak, genellikle sadece stoklar alınmaktadır. Bunun anlamı, işletmenin satışları durduğu anda kalan dönen varlık kalemleri ile kısa v. yab. Kaynakların karşılanıp karşılanamayacağıdır.

Cari orana göre daha hassas olan asit test oranının, 1 olması yeterli görülmektedir. Bu oranın 1'in üzerinde olması, işletmenin kvyk'nın tamamını nakit veya kısa sürede nakde dönüştürülmesi mümkün olan iktisadi kıymetlerle ödeyebileceğini gösterir.


Nakit Oranı

Nakit Oran = Hazır Değerler + Menkul Kıymetler / KVYK

Nakit oranı, para ve benzeri dönen varlık kalemleriyle KVYK'ın ne ölçüde karşılandığını ifade eder. Diğer likidite oranlarına göre daha hassas olan nakit oranı, işletmenin satışlarının durması ve alacaklarının tahsil edilememesi durumunda işletmenin kv borçlarının ne kadarlık kısmını karşılayabildiğini gösterir.

Nakit oranın, sektörden sektöre farklı olmakla birlikte 0,20 olması genellikle yeterli kabul edilir. Oranın 1 olması işletmenin tüm kvyk'ını para ve para benzeri iktisadi kıymetlerle ödeyebileceğini gösterir. Ancak bu kadar yüksek bir oran, borç ödeme gücü açısından gerekli değildir. Oranın bu derece yüksek olması, işletmenin elinde gereğinden fazla nakit ve nakit benzeri değer bulundurduğunu gösterir ki, bu da işletme karlılığını olumsuz yönde etkileyecektir.

Nakit oranın, sektörden sektöre farklı olmakla birlikte 0,20 olması genellikle yeterli kabul edilir. Oranın 1 olması işletmenin tüm kvyk'ını para ve para benzeri iktisadi kıymetlerle ödeyebileceğini gösterir. Ancak bu kadar yüksek bir oran, borç ödeme gücü açısından gerekli değildir. Oranın bu derece yüksek olması, işletmenin elinde gereğinden fazla nakit ve nakit benzeri değer bulundurduğunu gösterir ki, bu da işletme karlılığını olumsuz yönde etkileyecektir.

Likidite Analizinde Kullanılan Diğer Oranlar

Likidite oranları değerlendirilirken yararlanılması gereken alacak devir hızı, stok devir hızı gibi faaliyet oranları ileride inceleneceğinden, burada bunlar dışında kalan ve likiditeyi ölçmede tamamlayıcı nitelik taşıyan oranlara yer verilecektir.

Stokların İşletme Sermayesine Oranı: İşletme sermayesinin ne kadarlık kısmının stoklara bağlandığını gösteren bu oran, stokların işletme sermayesine bölünmesi suretiyle hesaplanır. Sonuç yüzde olarak bulunur. Oranın yüksek olması, stok devir hızı yüksek ve alacaklarının tahsil yeteneği yüksek olan işletmelerde bir sakınca oluşturmaz. Ancak söz konusu devir hızları düşük ise stokların nisbi payının yüksek olması olumlu yorumlanmaz.

Net İşletme Sermayesinin Faaliyetlerden Sağlanan Fona Oranı: Bu oran net işl. Sermayesinin faaliyetlerden sağlanan fonlarla karşılanma oranını gösterir. Bir işletmede faaliyetlerden sağlanan fonlar, net işletme sermayesini karşıladıktan sonra duran varlıklara ne kadar katkıda bulunursa o kadar olumlu yorumlanır.

Faaliyet Sonucu Yaratılan Fonların KVYK'a Oranı: Bu oran da faaliyet sonucu yaratılan mali kaynakları KVYK'ın ne kadarlık kısmını karşıladığını gösterir. Oran genel olarak işletmenin durumu hakkında kabaca bir bilgi sağlayabilir.


Mali Yapı Oranları

Bu grupta işletmenin mali yapısının ve uzun vadeli borç ödeme gücünün göstergesi olan oranlar yer alır. Kaldıraç oranları olarak da adlandırılan bu oranlar varlıkların ne kadarlık kısmının kısa ve uzun vadeli yabancı kaynaklarla, ne kadarlık kısmının öz kaynak ile finanse edildiğini, öz kaynak ve yabancı kaynaklar arasında uygun bir denge bulunup bulunmadığını tespitte kullanılır.

Öz kaynakların toplam kaynaklar içindeki oranının yüksek olması, kredi verenler açısından riski azaltır. Öz kaynak ve yabancı kaynak dengesini işletmenin özelliklerini ve faaliyet alanını da dikkate almak suretiyle optimal düzeyde kurmak finans yöneticisinin temel görevidir. Aksi halde, işletme ya yabancı kaynaklarını ödemekte güçlük çeker ya da borçlanmanın işletmeye sağlayacağı avantajlardan hak ettiği ölçüde faydalanamaz.

Yabancı Kaynak Oranı

Toplam Yabancı Kaynaklar / Pasif Toplamı
Bu oran işletme aktiflerinin, ne kadarlık kısmının yabancı kaynaklarla finanse edildiğini gösterir. Bu oranın %50 civarında olması normal karşılanabilir. Ancak yaşanan enflasyonun bilançoların pasif yapısı üzerindeki bozucu etkisi sonucu ülkemizde bu oranın %70’lere kadar çıktığı görülmektedir. Bunda ülkemizdeki sermaye kıtlığı ve borçlanmanın avantajlı olmasının rolü büyüktür.

Özkaynak Oranı

Öz Kaynaklar / Pasif Toplamı
Bu oran, işletme varlıklarından yüzde kaçının ortaklar veya işletme sahibince finanse edildiğini gösterir. Orta ve uzun vadeli kredi analizlerinde, işletmenin kredi değerini tespit amacıyla yaygın olarak kullanılır. Oranın yüksek olması işletmenin u.v.y.kaynakları ile bunların faizlerini ödemede güçlükle karşılaşma ihtimalinin zayıf olduğunu gösterir.
Oranın %50 civarında olması normal karşılanabilir. %50’nin altına düşmesi, işletmenin yükümlülüklerini karşılamada güçlükle karşılaşma riskini ortaya çıkarır.

Yabancı Kaynakların Öz Kaynaklara Oranı

Toplam Yabancı Kaynaklar / Öz Kaynaklar
Bu oran, işletmenin öz kaynakları ile yabancı kaynakları arasındaki ilişkiyi gösterir.
Oranın 1 olması, öz kaynak borç dengesi açısından yeterli görülür. 1’den küçük olması, işletme faaliyetlerinde kullanılan iktisadi varlıkların büyük kısmının öz kaynak ile finanse edildiğini gösterir. Buna karşılık 1’in üstünde çıkması, üçüncü kişilerden sağlanan fonların ortaklardan sağlanan fonlardan daha fazla olduğunu gösterir. Oran küçüldükçe işletmenin herhangi bir kriz karşısında güç durumda kalma riski azalır.

Kısa Vadeli Yabancı Kaynak Oranı

K.V. Yabancı Kaynaklar Toplamı / Pasif Toplamı
Pasif içinde kvyk’ın ağırlığını gösteren bir orandır. Bir işletmenin çok fazla kv borcu olması geri ödeme riskini artırır. Bu oranın 1/3 seviyesini pek aşmaması uygun olur. Bu risk kvyk’ın uzun vadeli varlık finansmanında kullanılmasıyla daha da artar.

Uzun Vadeli Yabancı Kaynak Oranı

U.V. Yabancı Kaynaklar Toplamı / Pasif Toplamı
U.v.y.k.’ın pasif (veya aktif) toplamına oranı işletmenin sahip olduğu varlıkların ne kadarlık bir kısmının u.v.y.k.’la finanse edildiğini gösterir. Ülkemizde uzun vadeli borç temin imkanlarının sınırlı olması sebebiyle, bilançolarda u.v.y.k.’ın nispi öneminin düşük olduğu görülmektedir. Zaten pasif toplamı içinde öz kaynak ve kvyk’ın oranlarını dikkate aldığımızda bu oranın normal şartlarda 1/6 olması gerekmektedir. Ancak oranın bunun üzerinde gerçekleşmesi, kvyk oranını azaltmak kaydıyla normal kabul edilebilir.

Yabancı Kaynaklar Vade Yapısı Oranı

K.V. Yab. Kay. Toplamı / Toplam Yabancı Kaynaklar
K.V.Y.K.’ın, toplam y.k.’lar içindeki nispi önemini tespite yönelik olarak hesaplanan bu oranın, genel standart olarak 2/3 dolayında olması kabul edilebilir.

Mali Yapı ve Yükümlülükleri Karşılama Yeterliliği İle İlgili Diğer Oranlar

Bu grupta işletmenin aktif-pasif yapısındaki uyum ve işletmenin sabit nitelik taşıyan mali yükümlülüklerini yerine getirip getiremeyeceğini tespit amacıyla yararlanılabilecek oranlar ele alınacaktır.
Ticari Borç Devir Hızı
Ticari Borç Devir Hızı = Net Alışlar / Ortalama Ticari Borçlar
Ortalama Ticari Borçlar = (D.Başı Ticari Borçlar + D.Sonu Ticari Borçlar) /2
Bu oran, ticari borçların yılda kaç defa ödendiğini gösterir ve ticari alacakların ortalama tahsil süresi ile karşılaştırılarak değerlendirilir.

Ticari Borçların Ortalama Ödeme Süresi

Tic. Borç Ort. Öd. Süresi = 365 / Tic. Bor. Dev. Hızı
Bu oran, borçların devir hızı oranını tamamlayıcı bir orandır. İşletmenin ticari nitelikli alışlarından doğan borçlarını ortalama kaç gün sonra ödediğini gösterir ve ticari alacakların ortalama tahsil süresi ile karşılaştırılarak değerlendirilmelidir.

Duran Varlıkların Öz Kaynaklara Oranı

Duran Varlıklar (net) / Öz Kaynaklar
Bu oranın 1 civarında olması arzu edilir. Oran 1’den büyük olursa duran v.’ın bir kısmının yabancı kaynaklarla finanse edildiği anlaşılır. Bu kısmın da, uzun vadeli yabancı kaynaklarla finanse edilmesi gerekir.
Duran Varlıkların Devamlı Sermayeye Oranı
Duran Varlıklar (net) / U.V.Y.K. + Öz Kaynaklar
Oranın 1’den küçük olması gerekir. 1’in üzerinde çıkması d.v.’ın bir kısmının kvyk’la finanse edildiğini gösterir ki, bu da finansmanda uygunluk ilkesine aykırıdır.

Maddi Duran Varlıkların Öz Kaynaklara Oranı

Maddi Duran Varlıklar (net) / Öz Kaynaklar
Oranın 1’den küçük olması istenir. Bunun anlamı, maddi duran varlıkların tamamının öz kaynak ile finanse edilmesidir.
Maddi Duran Varlıkların U.V.Y.K.’a Oranı
Maddi Duran Varlıklar (net) / U.V.Y.K.
Oran 1 liralık u.v. borca karşılık işletmenin elinde ne kadarlık maddi d.v. bulunduğunu gösterir. Dolayısıyla oranın yüksek olması, uzun vadeli kredinin vadesinde geri ödenmesinin bir teminatı niteliğini taşır.

Banka Kredilerinin Aktif Toplamına Oranı

Banka Kredileri / Aktif Toplamı
Banka kredilerinin aktif toplamına oranı, aktiflerin ne kadarlık bölümünün banka kredileriyle finanse edildiğini ortaya koyar.

Faaliyet Oranları

Bu gruptaki oranlar, işletmenin sahip olduğu ve faaliyetlerini gerçekleştirmede kullandığı iktisadi kıymetlerin ne ölçüde etkin kullanıldığının tespitinde kullanılır. Varlık kullanım oranları adıyla da anılan bu oranlar, satışlar ile çeşitli aktif kalemler arasında uygun bir denge ve ilişki bulunduğunu varsayar.

Alacak Devir Hızı

Alc. Devir Hızı = Net Satışlar / Ort. Ticari Alacaklar
Ort.Tic.Alac.= (D.Başı Tic.Alac. + D.Sonu Tic.Alac.) / 2
Alacakların yılda kaç defa tahsil edildiğini gösterir. Alacak devir hızı arttıkça alacakların likidite değeri de artar. Oranın büyümesi alacak devir hızının arttığını (yani vadelerin kısaldığını), küçülmesi ise devir hızının düştüğünü gösterir.

Alacakların Ortalama Tahsil Süresi

Alacakların Ort.Tahsil Süresi= 360 / Alacak Devir Hızı
Veya
Alacakların Ort.Tahsil Süresi = Ticari Alacaklar / Ort.Günlük Net Satışlar
Ort. Günlük Net Satış: Net Satışlar /360
Alacak devir hızını tamamlayıcı bir oran olup, işletmenin fonlarını ortalama ne kadarlık bir süre için alacaklara bağladığını gösterir.
Bu oran, borçların ortalama ödeme süresi ile karşılaştırılarak değerlendirilmelidir. Ticari alacakların ortalama tahsil süresi sanayi işletmelerinde genel olarak 30 gün kabul edilmektedir.

Stok Devir Hızı

Stok Devir Hızı = Satışların Maliyeti / Ortalama Stoklar
Ort. Stoklar: (D.Başı Stok + D.Sonu Stok) / 2
İşletme stoklarının dönem içindeki devir hızını bulmaya yarayan rasyodur. Bu oranın yüksek olması, işletmelerin maruz kalabileceği fiyat, moda ve talep değişmelerinden doğan riskleri azaltır. Bunun yanında, işletmede likiditenin yüksekliğine ve aktiflerin faydalı biçimde kullanıldığına işaret eder. Ancak, yüksek stok devir hızı, bazen stok eksikliği ve müşteri memnuniyetsizliğini de ifade edebilir

Stok Devir Süresi
Stok Devir Süresi = 360 / Stok Devir Hızı
İşletme stoklarının ortalama olarak stokta kalış sürelerini gösterir.
Aktif Devir Hızı
Aktif Devir Hızı = Net Satışlar / Aktif Toplamı
Bu oran, işletmenin varlıklarının kaç katı satış yaptığını gösterir. Aktif devir hızının yüksek olması olumludur. Oranın, büyük sanayi işletmelerinde 2, küçük sanayi işletmelerinde ise 2-4 arasında olmasının uygun olacağı kabul edilmektedir.

Faaliyetlerle İlgili Diğer Oranlar

Brüt İşletme Sermayesi Devir Hızı
Brüt İşl. Serm. Dev. Hızı = Net Satış / Ort. Brüt İşl. Serm.
Ort.Brüt İşl.Serm.: (D.Başı Dönen Varlıklar + D.Sonu Dönen Varlıklar) / 2
Oranın yüksek olması işletmenin dönen varlıklarının verimli kullanıldığını gösterir. Ancak, bu hızın artış ve azalışıyla birlikte kardaki değişimi izlemesi gerekir.

Net İşletme Sermayesi Devir Hızı

Net İşl. Serm. Dev. Hızı = Net Satış / Ort. Net İşl. Sermayesi
Ort. Net İşl. Serm.: (D.Başı Net İşl.Serm. + D.Sonu Net İşl.Serm.) / 2
Oranın yüksek olması, hem işletme sermayesinin etkin kullanıldığını, hem de net işletme sermayesinin yetersiz olduğunu gösterebilir. Tam tersi ise, net işletme sermayesinin etkin kullanılmadığı veya aşırı net işletme sermayesinin mevcudiyetini gösterir.

Duran Varlık Devir Hızı

Duran V. Devir Hızı = Net Satışlar / D.Varlıklar (net)
Duran v. devir hızı, duran varlıklara yapılan yatırımın seviyesini belirlemeye yardımcı olur. Oranın düşme eğilimi göstermesi kapasite kullanım oranının düştüğünü, duran varlıkların verimli kullanılmadığını gösterirken; artış eğilimi içine girmesi kapasite kullanım oranının arttığını ve işletmenin d.v.'ını verimli kullandığını gösterir. Genel olarak sanayi işletmelerinde oranın 2 olması yeterli görülmektedir.

Maddi D.V. Devir Hızı

M.D.V. Devir Hızı = Net Satışlar / MDV (net)
Maddi duran varlıkların faaliyet döneminde ne ölçüde etkin kullanıldığını gösterir. Oran konusunda kesin bir standart olmamakla birlikte, sanayi işletmelerinde 5 olmasının uygun olacağı kabul edilmektedir. MDV.'lar amorti edildikçe bu oran yükselme gösterecektir. Yıllar arası karşılaştırmalarda bu durum dikkate alınmalıdır

Öz Kaynaklar Devir Hızı
Öz Kayn. Devir Hızı = Net Satışlar / Ort.Öz Kaynaklar
Oranın yüksek olması, işletmenin faaliyetlerini büyük ölçüde borçlanma suretiyle finanse ettiğini gösterir. Oranın düşük olması ise işletmenin öz kaynaklarını etkin kullanamadığını ve faaliyet seviyesinin gerektirdiğinden daha fazla öz kaynağa sahip olduğunu gösterir. Oran için standart vermek mümkün değildir, bunun için işletmenin geçmiş dönemlerindeki oranlarla, sektördeki diğer işletmelerin oranlarından yararlanılmalıdır.

Kârlılık Oranları

Kârlılık, birçok karar ve politikalarla oluşan net sonuçtur. Kârlılık oranları, işletmenin ne ölçüde etkin yönetildiği konusunda, bilgiler sağlar.
Özkaynaklar Üzerinden Karlılık Oranları
Dönem Net Kârının Öz Kaynaklara Oranı
Öz Kaynak Net Kârlılık Oranı = Dönem Net Kârı / Öz Kaynaklar
Bu oran, işletmeye ortaklarca tahsis edilmiş bulunan değerlerin ne ölçüde etkin ve verimli olarak kullanıldığını tespit amacıyla hesaplanır. Yüksek olması olumlu karşılanır.

Dönem Kârının Öz Kaynaklara Oranı
Öz Kay. Kârlılık Oranı = Dönem Kârı / Öz Kaynaklar
Bu oran, özkaynak net kârlılık oranını tamamlayıcı bir orandır. Vergiden önceki kârın öz kaynaklara oranı, vergi yükünden kaynaklanabilecek hataların önüne geçilmesine imkan sağlar.

Satışlar Üzerinden Kârlılık Oranları

Brüt Satış Kârı Oranı
Brüt Satış Kârı Oranı = Brüt Satış Kârı / Net Satışlar
İşletmenin satış kârlılığını gösterir. Oranın yüksek olması yanında, tutarlar da önemlidir. Oranın yükselme eğilimi içinde olması, toplam satışlar içinde satılan malın maliyetinin payının azaldığını gösterir. Bir standart oran belirlemek mümkün olmamakla birlikte, geçmiş yılların oranları ile rakip işletme oranları ve sektör ortalamaları ile karşılaştırma yapılabilir.

Faaliyet Kârı Oranı

Faaliyet Kârı Oranı = Faaliyet Kârı / Net Satışlar
Satışlar üzerinden faaliyet kârlılığını gösterir ve işletmenin ana faaliyetlerinin ne ölçüde kârlı ve verimli olduğunu tespitte kullanılır.
Olağan Kâr Oranı
Olağan Kâr Oranı= Olağan Kâr / Net Satışlar
Oran, diğer faaliyetlerle ilgili gelir ve giderlerle, finansman giderlerinin kârlılık üzerindeki etkisinin tespiti amacıyla hesaplanır.

Dönem Kârı Oranı
Dönem Kârı Oranı = Dönem Kârı / Net Satışlar
İşletmenin dönem kârı veya zararının, net satışlara oranını gösterir. Bu oranın yüksek olması olumludur. Ancak, oran yanında, tutarların da dikkate alınması gerekir.
Dönem Net Kârı Oranı
Dönem Kârı Oranı = Dönem Net Kârı / Net Satışlar
İşletme faaliyetlerinin net verimliliği konusunda bilgi verir. Standart bir oran mevcut olmamakla birlikte, büyük sanayi işletmelerinde bu oranın %4-6 arasında olmasının uygun olacağı kabul edilir.

Varlıklar Üzerinden Kârlılık Oranları
Aktif Kârlılık Oranı
Aktif (yatırım) Kârl. Oranı = Dönem Kârı / Aktif Toplamı
Bu oran, aktiflerin işletmede ne ölçüde kârlı kullanıldığını tespit amacıyla hesaplanır.

Diğer Kârlılık Oranları
Satışların Maliyeti Oranı
Satışların Maliy. Oranı = Satışların Maliyeti / Net Satışlar
Satış tutarı içinde satışların maliyeti oranını gösterir. İşletmenin satış kârlılığını 1'e tamamlar. Bu oranın düşük olması olumludur. Ancak oranın düşük olması yanında, tutarın da dikkate alınması gerekir.

Finansman Giderlerini Karşılama Oranı
Fin.Gid.Karşılama Oranı = Finansman Gid. + Dönem Kârı / Finansman Gid
Bu oran, işletmenin sabit bir nitelik taşıyan finansman giderlerini ödeme imkanına sahip olup olmadığını tespit amacıyla hesaplanır. Bunun için de, finansman gideri ödemelerinde kullanılabilecek gelir ile ödenecek finansman gideri tutarını karşılaştırmak gerekir. Oran, işletmenin ödemek durumunda olduğu finansman giderlerini dönemde kaç defa kazandığını gösterir. Bu konuda sıkıntı yaşanmaması için, işletmenin vergiden önceki kârının, finansman giderlerinin 8 katı olması gerektiği kabul edilir.

Finansman Giderlerinden Önceki Kârın Öz Kaynaklara Oranı
Finansman Gid. + Dönem Kârı / Öz Kaynaklar
Oran, faiz ve vergiden önceki öz kaynak karlılığını tespite yönelik olarak hesaplanır. Oran için herhangi bir standart vermek mümkün değildir.
Finansman Giderlerinden Önceki Kârın Pasif Toplamına Oranı
Ekonomik Verimlilik Oranı = Finansman Gid. + Dönem Kârı / Pasif Toplamı
Bu oran, işletmenin kullandığı tüm kaynakların, ne ölçüde verimli ve etkin kullanıldığını ölçmek amacıyla hesaplanır.

Borç Taksitlerini Karşılama Oranı
Borç Servis Oranı = Fin.Gid + D.Kârı+Nakit Çıkışı Ger.Gid. / Faiz+Anapara Taksitl.
Bu oranla, işletmenin borç ödemek amacıyla kullanabileceği kaynaklar ile ödeyeceği yıllık borç tutarının karşılaştırılması yoluna gidilmektedir.
Sabit Ödemeleri Karşılama Oranı
Sabit Ödemeleri Karşılama Oranı = D.Kârı+Sabit Ödemeler+Nakit Çık.Ger.Gid. / Sabit Ödemeler.
İşletmeye önemli ölçüde yük getiren ve sabit nitelik taşıyan ödemeler (faiz ve kira gid., kredi anapara ödemeleri, finansal kiralama taksitleri vb.) için, bu oranın hesaplanmasında yarar vardır. Oran, işletmenin her yıl yerine getirmek zorunda olduğu yükümlülüklerin kaç katı gelir elde etmesi gerektiğini gösterir.

Borsa Performans Oranları
Fiyat-Kazanç Oranı
Bu oran, hisse senedi başına kâr payı ile hisse senedinin borsa değeri arasındaki bağıntıyı tespit amacı güder.
Fiyat/Kazanç Oranı = İşletm. Toplam Borsa Değeri / D.Net Kârı
İşletmenin Toplam Borsa Değeri: Bir Hissenin Borsa Fiyatı x Hisse Sen.Sayısı
Hisse Sen.Sayısı= Çıkarılmış Sermaye / 1000 (Hisse senedi nominal değeri)
Bu orandan, daha çok işletmeye yatırım yapmış olanlarla yatırımda bulunmak isteyenler yararlanır. Orandaki bağıntı bir katsayı şeklinde çıkar. Katsayı büyüdükçe, hisse senedinin fazla değer kazandığı anlamı çıkar. Yani bu katsayı artması hisse senedinin satılması, küçülmesi ise satın alınması meylini destekler.

Piyasa Değeri-Defter Değeri Oranı
Piyasa Değeri-Defter Değeri Oranı: İşletmenin Toplam Borsa Değ. / Öz Kaynaklar Toplamı
İşletmenin, borsa değerinin özkaynaklarının kaç katı olduğunu gösterir. Bu oran, yatırımcılara alma, satma ya da elde tutma kararlarında yardımcı olabilir. Katsayı büyüdükçe hisse senedinin fazla değer kazandığı anlamı çıkar. Yani bu katsayı artması hisse senedinin satılması; küçülmesi ise satın alınması meylini destekler. Oranın yorumunda sektör ortalamasından yararlanmak gerekir.

Hisse Senedi Başına Kâr Oranı
Hisse Sen.Başına Kâr Oranı = Dönem Net Kârı / Hisse Senedi Sayısı
Bu oran, 1000 TL nominal değerli bir hisse senedine düşen net kar tutarını gösterir. Oranın yüksek olması özellikle hissedarlar açısından olumludur.